រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាបានសម្រេចដំឡើងប្រាក់ឈ្នួលអប្បបរមាដល់កម្មករក្នុងវិស័យកាត់ដេរដល់ ១២៨ ដុល្លារក្នុងមួយខែ ចាប់ពីថ្ងៃទី១ ខែមករា ឆ្នាំ២០១៥។
រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាបានពិភាក្សាជាមួយសហជីពកម្មករ និងម្ចាស់រោងចក្រអំពីការដំឡើងប្រាក់ឈ្នួលអប្បបរមា ប៉ុន្តែកាលពីថ្ងៃទី ១២ ខែវិច្ឆិកា ឆ្នាំមុន ក្រសួងការងារបានប្រកាសដំឡើងប្រាក់ឈ្នួលដល់ ១២៨ ដុល្លារជាផ្លូវការ។នៅកម្ពុជា ចលនាដំឡើងប្រាក់ឈ្នួលអប្បបរមាសម្រាប់កម្មករកាត់ដេរ បានចាប់ផ្តើមបង្កើនល្បឿននៅមុនការបោះឆ្នោតសកលឆ្នាំ ២០១២ ហើយប្រាក់ឈ្នួលដែលលើសពី ៦១ ដុល្លារនៅពេលនោះ បានកើនឡើងទ្វេដងក្នុងរយៈពេលតិចជាងពីរឆ្នាំ។ជាធម្មតា អ្នកគ្រប់គ្រងរោងចក្របានជំទាស់នឹងការសម្រេចចិត្តរបស់រដ្ឋាភិបាលនេះ។ GMAC (សមាគមរោងចក្រកាត់ដេរកម្ពុជា) ដែលភាគច្រើននៃរោងចក្រកាត់ដេរនៅកម្ពុជាបានអះអាងថា ប្រាក់ឈ្នួលអប្បបរមាគួរកំណត់ត្រឹម ១១០ ដុល្លារក្នុងពេលចរចា ហើយថារោងចក្រខ្លះប្រហែលជាមិនអាចចំណេញពីការសម្រេចរបស់រដ្ឋាភិបាល ហើយអាចនឹងត្រូវបង្ខំឱ្យបិទ ឬដកខ្លួនចេញពីការសម្រេចចិត្តរបស់រដ្ឋាភិបាល។
ទោះជាយ៉ាងណា គេមិនអាចនិយាយបានថា កម្មករពេញចិត្តនឹងការសម្រេចចិត្តរបស់រដ្ឋាភិបាលនេះទេ។ សហជីពកម្មករបានតស៊ូមតិលើប្រាក់ឈ្នួលអប្បបរមាចំនួន 177 ដុល្លារក្នុងអំឡុងពេលចរចា ហើយបានធ្វើបាតុកម្មជាមួយនឹងផ្ទាំងបដានៅក្នុងតំបន់ឧស្សាហកម្មកាណាឌីយ៉ាកាលពីចុងឆ្នាំមុន។ មេដឹកនាំសហជីពបាននិយាយថា ពួកគេនឹងពិភាក្សាអំពីការឆ្លើយតបនាពេលអនាគតនៅក្នុងសហជីព និងជាមួយសហជីពផ្សេងទៀត ហើយមានលទ្ធភាពដែលពួកគេនឹងបន្តទាមទារការដំឡើងប្រាក់ឈ្នួលនៅពេលអនាគត។
ការសម្រេចចិត្តរបស់រដ្ឋាភិបាលចំនួន 128 ដុល្លារលើកនេះមិនមែនជាការបញ្ចប់នៃការទាមទារនោះទេ។ រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជាបានសម្រេចដំឡើងប្រាក់ឈ្នួលអប្បបរមាដល់១៦០ដុល្លារនៅឆ្នាំ២០១៨។
ការសម្រេចនេះត្រូវបានប្រកាសនៅចុងឆ្នាំ 2013 បន្ទាប់ពីការពិភាក្សារវាងសហជីពការងារ និងក្រសួងការងារ នៅពេលដែលបាតុកម្ម និងកូដកម្មទាមទារដំឡើងប្រាក់ឈ្នួលកំពុងកើតឡើងជាញឹកញាប់។នៅពេលនោះ ភាពចលាចលក្រោយការបោះឆ្នោតនៅតែកើតមាន ហើយស្ថានការណ៍រវាងជំរុំរដ្ឋាភិបាលកាន់អំណាច និងជំរំសហជីពការងាររបស់គណបក្សសង្គ្រោះជាតិ កាន់តែមានភាពច្បាស់លាស់។គណបក្សសង្រ្គោះជាតិបាននិងកំពុងទទួលបានការគាំទ្រដោយការញុះញង់សហជីពកម្មករ និងក្រុមកម្មករ ហើយរដ្ឋាភិបាលកំពុងកាន់អំណាចត្រូវបង្ខំចិត្តធ្វើការសម្រេចចិត្តនេះ ព្រោះវាប្រឈមនឹងហានិភ័យនៃការបាត់បង់ការគាំទ្រពីក្រុមកម្មករ។ វាមិនមែនជាការបំផ្លើសទេដែលនិយាយថាការចរចាដំឡើងប្រាក់ឈ្នួលត្រូវបានប្រើប្រាស់ដោយគណបក្សនយោបាយដើម្បីប្រមូលផ្តុំអ្នកគាំទ្រនៅកម្ពុជា ហើយខណៈពេលដែលរដ្ឋាភិបាលកំពុងកាន់អំណាចមិនអាចខ្វះការបណ្តាក់ទុនពីបរទេសបាននោះ ត្រូវតែធ្វើការសម្រេចចិត្តដ៏លំបាកដែលខ្លួនមិនអាចបាត់បង់អ្នកគាំទ្រ។
នៅក្នុងឆ្នាំ 2018 វាត្រូវបានសម្រេចរួចហើយថាមានតម្លៃ $160 ប៉ុន្តែវាពិតជាអាចទៅរួចដែលការសម្រេចចិត្តនេះនឹងត្រូវបានបន្តរទៅមុខបន្ថែមទៀត។ ជាមួយនឹងការបោះឆ្នោតក្នុងស្រុកដែលនឹងឈានចូលមកដល់នៅឆ្នាំ 2017 គណបក្សកាន់អំណាច និងគណបក្សប្រឆាំងមិនមានជម្រើសអ្វីក្រៅពីការប្រើប្រាស់ការដំឡើងប្រាក់ឈ្នួលអប្បបរមាដើម្បីប្រមូលផ្តុំអ្នកគាំទ្រ។ បញ្ហាមួយទៀតដែលមិនត្រូវបំភ្លេចនោះ គឺគណបក្សសង្គ្រោះជាតិទាមទារឲ្យមានការបោះឆ្នោតឡើងវិញមុនអាណត្តិក្រោមហេតុផលថាមានការក្លែងបន្លំក្នុងការបោះឆ្នោតលើកមុន។ កំណែទម្រង់ប្រព័ន្ធបោះឆ្នោតកំពុងចាប់ផ្តើមឆ្ពោះទៅមុខ ទោះបីជាយឺតក៏ដោយ ហើយប្រសិនបើគណបក្សកាន់អំណាច និងគណបក្សប្រឆាំងឈានដល់កិច្ចព្រមព្រៀងមួយ ការបោះឆ្នោតសកលបន្ទាប់ដែលគ្រោងនឹងធ្វើឡើងនៅឆ្នាំ 2018 អាចនឹងឈានទៅមុខ។ជាងនេះទៅទៀត សហជីពខ្លួនឯងនៅតែសកម្ម។ សហជីពមិនពេញចិត្តនឹងតម្លៃបច្ចុប្បន្ន ១២៨ ដុល្លារទេ ហើយមានឱកាសល្អដែលពួកគេនឹងទាមទារតម្លៃប្រហែល ២០០ ដុល្លារនៅចុងឆ្នាំសារពើពន្ធនេះ អាស្រ័យលើការពិចារណាជាមួយប្រទេសជិតខាង។
តើយើងនឹងឆ្លើយតបយ៉ាងណាចំពោះចលនាជៀសមិនរួចឆ្ពោះទៅរកការដំឡើងប្រាក់ខែ?
វាត្រូវបានគេគិតថាប្រាក់ឈ្នួលអប្បបរមានឹងបន្តកើនឡើងក្នុងល្បឿនយ៉ាងលឿននាពេលអនាគត ប៉ុន្តែនៅពេលដែលប្រាក់ឈ្នួលកើនឡើង រោងចក្រជាច្រើនកំពុងតស៊ូជាមួយនឹងតុល្យភាពរវាងផលិតភាព និងតុល្យភាព។រហូតមកដល់ពេលនេះ ផលិតភាពនៅកម្ពុជាមានកម្រិតទាប ប៉ុន្តែប្រាក់ឈ្នួលអប្បបរមាក៏មានកម្រិតទាបតាមសមាមាត្រដែរ។ បច្ចុប្បន្នប្រាក់ឈ្នួលចំនួន ១២៨ ដុល្លារនៅតែមិនគ្រប់គ្រាន់សម្រាប់កម្មកររស់នៅ។ ប៉ុន្តែបញ្ហាខាងរោងចក្រគឺតម្លៃ ១២៨ ដុល្លារនេះមិនសមតុល្យខ្លាំងទេ ហើយវានឹងពិបាកក្នុងការរក្សាតម្លៃនោះទៅថ្ងៃអនាគត។
ដូច្នេះ តើរោងចក្រកាត់ដេរដែលមានកម្មករច្រើនគួរឆ្លើយយ៉ាងណា? និយាយឱ្យសាមញ្ញ នេះនឹងមានន័យថាការផ្លាស់ប្តូរទៅផលិតផលិតផលដែលមានតម្លៃបន្ថែមខ្ពស់ជាងផលិតផលដែលផលិតនាពេលបច្ចុប្បន្ន។ ប្រសិនបើយើងអាចផលិតផលិតផលដែលអាចផលិតបានតែនៅរោងចក្រនេះក្នុងប្រទេសកម្ពុជា ការងារនឹងចូលមកដោយធម្មជាតិ ហើយអត្រាប្រតិបត្តិការរបស់រោងចក្រនឹងកើនឡើង។
យ៉ាងណាមិញ រឿងនេះក៏មិនងាយស្រួលដែរ។ អត្ថប្រយោជន៏ដ៏ធំបំផុតសម្រាប់ក្រុមហ៊ុនផលិតសម្លៀកបំពាក់ដែលសម្រេចចិត្តពង្រីកមកកម្ពុជាគឺប្រាក់ឈ្នួលទាប ហើយមានហេតុផលសម្រាប់រឿងនោះ។បញ្ហាអប់រំគឺជាបញ្ហាមួយក្នុងចំណោមបញ្ហាទាំងនោះ ប៉ុន្តែក៏មានបញ្ហាជាច្រើនដែលកើតចេញពីរបៀបរស់នៅជាមូលដ្ឋានដោយខ្លួនឯង ហើយវាពិបាកក្នុងការកែលម្អពួកគេឱ្យបានឆាប់រហ័ស។ អាចនិយាយបានថា ពួកគេស្ថិតក្នុងដំណាក់កាលមួយមុនពេលចូលសង្គម ដោយសារពួកគេព្រងើយកន្តើយនឹងពេលវេលា ធ្វើការតាមល្បឿនរបស់ពួកគេ ហើយមិនអាចផ្តោតអារម្មណ៍លើការងារបានទេ។ ខ្ញុំតែងតែឮគេនិយាយថា “ពេលអ្នកផ្តល់ការងារដល់ប្រជាជនខ្មែរ វាមានអារម្មណ៍ដូចជាបើកសាលាជាងក្រុមហ៊ុន”។ អារម្មណ៍នេះក៏អាចអនុវត្តចំពោះរោងចក្រកាត់ដេរផងដែរ។ នៅពេលអនាគត គន្លឹះនឹងជាវិធីយកឈ្នះអតុល្យភាពរវាងប្រាក់ឈ្នួល និងផលិតភាព។