កម្ពុជាជាប្រទេសមួយដែលកំពុងទទួលបានការចាប់អារម្មណ៍យ៉ាងស្ងប់ស្ងាត់នៅអាស៊ីអាគ្នេយ៍។ ជាពិសេស ទីផ្សារអចលនទ្រព្យក្នុងរាជធានីភ្នំពេញ រំពឹងថានឹងមានការផ្គត់ផ្គង់ខុនដូថ្មីជាង ៧០០០០ ខុនដូ ចន្លោះឆ្នាំ ២០២៤ ដល់ ២០២៥ ហើយការអភិវឌ្ឍន៍នៃផ្ទះដាច់ដោយឡែកមានចំនួនជិត ២០០ ០០០ផ្ទះ។ ការអភិវឌ្ឍន៍នគរូបនីយកម្ម និងហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធយ៉ាងឆាប់រហ័សកំពុងផ្លាស់ប្តូររូបរាងរបស់ទីក្រុងពីមួយឆ្នាំទៅមួយឆ្នាំ។
ឆ្លើយតបនឹងបញ្ហានេះ ទិន្នផលអចលនទ្រព្យរបស់កម្ពុជានៅតែមានកម្រិតខ្ពស់ដដែល។ យោងតាមទិន្នន័យចុងក្រោយ ចំនួនខុនដូជាមធ្យមសម្រាប់ត្រីមាសទីមួយនៃឆ្នាំ ២០២៥ គឺ ៧.៤% ហើយនៅកណ្តាលទីក្រុងភ្នំពេញមានប្រហែល ៦.៩% ដែលជាកម្រិតដ៏គួរឱ្យទាក់ទាញមួយបើប្រៀបធៀបទៅនឹងប្រទេសអាស៊ីអាគ្នេយ៍ផ្សេងទៀត។ ជាមួយនឹងការកើនឡើងតម្លៃដីធ្លី វិនិយោគិនដែលស្វែងរកប្រាក់ចំណេញខ្ពស់កំពុងប្រមូលផ្តុំគ្នាជាបន្តបន្ទាប់។
មូលហេតុមួយគឺស្ថិរភាពនៃរូបិយប័ណ្ណ។ ប្រាក់ដុល្លារអាមេរិកត្រូវបានប្រើប្រាស់យ៉ាងទូលំទូលាយនៅក្នុងប្រទេសកម្ពុជា ហើយកិច្ចសន្យាលក់ និងជួលអចលនទ្រព្យត្រូវបានធ្វើឡើងជាប្រាក់ដុល្លារ។ នេះគឺជាការទាក់ទាញដ៏ធំមួយសម្រាប់វិនិយោគិនដែលចូលចិត្តការគ្រប់គ្រងទ្រព្យសម្បត្តិដែលមានហានិភ័យអត្រាប្តូរប្រាក់ទាប។ លើសពីនេះ មានប្រព័ន្ធនៅនឹងកន្លែង ដែលអនុញ្ញាតឱ្យជនបរទេសកាន់កាប់ខុនដូ ១០០% (ជាន់ទី ២ ឬខ្ពស់ជាងនេះ) ចំណែកឯលក្ខខណ្ឌផ្នែកច្បាប់ក៏មានកម្រិតទាបផងដែរ។
គិតត្រឹមឆ្នាំ ២០២៥ រដ្ឋាភិបាលកម្ពុជានៅតែបន្តដាក់ចេញនូវការលើកទឹកចិត្តផ្នែកពន្ធដារ ដើម្បីលើកទឹកចិត្តដល់ប្រតិបត្តិការអចលនទ្រព្យ។ វិនិយោគិនត្រូវបានផ្តល់លក្ខខណ្ឌអំណោយផល ដូចជាការពន្យារពេលពន្ធលើប្រាក់ចំណេញ ការលើកលែងពន្ធប្រថាប់ត្រាលើលំនៅដ្ឋានតម្លៃទាប និងការលុបបំបាត់ពន្ធលើដីដែលមិនប្រើប្រាស់។ បន្ថែមពីលើនេះ អាកាសយានដ្ឋានអន្តរជាតិថ្មីមួយទៀត គឺអាកាសយានដ្ឋានអន្តរជាតិតេជោ គ្រោងនឹងបើកដំណើរការក្នុងខែកញ្ញា ឆ្នាំនេះ ហើយតម្លៃដីនៅតំបន់ជុំវិញគឺឡើងថ្លៃរួចហើយដែរ។ ការអភិវឌ្ឍន៍ហេដ្ឋារចនាសម្ព័ន្ធទីក្រុងគឺជាកត្តាដែលភ្ជាប់ដោយផ្ទាល់ទៅនឹងការកើនឡើងនៃតម្លៃទ្រព្យសកម្ម ហើយមានសក្តានុពលខ្លាំងក្នុងរយៈពេលមធ្យមទៅវែងផងដែរ។
យោងតាមភ្នាក់ងារអចលនទ្រព្យក្នុងស្រុក តម្រូវការជួលកំពុងកើនឡើងជាលំដាប់។ នេះគឺដោយសារតែប្រាក់ចំណូលស្ថិរភាពជាប្រាក់ដុល្លារ ការវិនិយោគខាងក្រៅនៃការគ្រប់គ្រងអចលនទ្រព្យ និងការកើនឡើងនៃចំនួនអ្នករស់នៅបរទេសក្នុងប៉ុន្មានឆ្នាំថ្មីៗនេះ។ ទោះបីជាយ៉ាងណាក៏ដោយ មានការផ្គត់ផ្គង់ខុនដូច្រើនហួសប្រមាណ និងអត្រាទំនេរខ្ពស់នៅក្នុងអចលនទ្រព្យមួយចំនួន ដូច្នេះវាជាការពិតដែលកត្តាមួយចំនួនដូចជា ទីតាំង ជួរតម្លៃ និងភាពជឿជាក់របស់អ្នកអភិវឌ្ឍន៍ចាំបាច់ត្រូវគិតគូរយ៉ាងយកចិត្តទុកដាក់។
នៅពេលនិយាយជាមួយវិនិយោគិនជប៉ុនដែលកំពុងវិនិយោគពិតប្រាកដ មានមតិវិជ្ជមានមួយចំនួនដូចជា “វាគួរឱ្យទាក់ទាញដែលអាចទទួលបានមកវិញ ៧-៨% ជាប្រាក់ដុល្លារ” និង “ខ្ញុំសង្ឃឹមថាតម្លៃនឹងកើនឡើងក្នុងរយៈពេលពីរបីឆ្នាំ” ប៉ុន្តែមានមនុស្សជាច្រើនទៀតដែលមានការប្រុងប្រយ័ត្នដោយនិយាយថា “ប្រសិនបើអ្នកសម្រេចចិត្តក្នុងការជ្រើសរើសអចលនទ្រព្យមិនបានត្រឹមត្រូវ វាអាចនិងមានហានិភ័យដែលវានឹងត្រូវទុកចោលរយះពេលយូរ” ហើយ “គន្លឹះសំខាន់គឺត្រូវស្វែងរកក្រុមហ៊ុនគ្រប់គ្រងក្នុងស្រុកណាដែលអាចទុកចិត្តបាន”។
យ៉ាងណាក៏ដោយ សេដ្ឋកិច្ចកម្ពុជាមានការកើនឡើងជាលំដាប់។ កំណើនផលិតផលក្នុងស្រុកសរុបត្រូវបានព្យាករណ៍ថានឹងឈានដល់ ៦.៣% នៅឆ្នាំ ២០២៥ ហើយចំនួនប្រជាជននៅទីក្រុងដែលកំពុងកើនឡើង និងប្រជាជនវ័យក្មេងដ៏ច្រើនកំពុងគាំទ្រតម្រូវការលំនៅដ្ឋាន។ កញ្ចប់គោលនយោបាយថ្មីត្រូវបានណែនាំ រួមទាំងការលើកទឹកចិត្តផ្នែកពន្ធសម្រាប់អគារដែលមិនប៉ះពាល់ដល់បរិស្ថាន ហើយការចាប់អារម្មណ៍លើការវិនិយោគបៃតងកំពុងកើនឡើង។
លើសពីនេះ កត្តាអន្តរជាតិ ដូចជាទីតាំងទីក្រុងនៅក្នុងតំបន់ពាណិជ្ជកម្មសេរីអាស៊ាន និងការពង្រឹងទំនាក់ទំនងសេដ្ឋកិច្ចជាមួយប្រទេសចិន ក៏កំពុងជំរុញឱ្យមានតម្រូវការអចលនទ្រព្យផងដែរ។ ជាឧទាហរណ៍ ទុនវិនិយោគកំពុងហូរចូលយ៉ាងសកម្មពីប្រទេសចិន កូរ៉េខាងត្បូង និងសិង្ហបុរី ហើយមានករណីកាន់តែច្រើនឡើង ដែលមូលធនអន្តរជាតិពាក់ព័ន្ធនឹងគម្រោងអភិវឌ្ឍន៍ក្នុងស្រុក។ នៅពេលដែលមុខងារទីក្រុងមានភាពប្រសើរឡើង វាស្ទើរតែប្រាកដថាកម្រិតសេវាកម្ម និងតម្លៃអចលនទ្រព្យនឹងបន្តកើនឡើងនាពេលអនាគត។
ជាងនេះទៅទៀត កម្ពុជាកំពុងត្រូវបានវាយតម្លៃឡើងវិញថាជា “អចលនទ្រព្យនៅបរទេសដែលមានតម្លៃសមរម្យ” ក្នុងចំណោមប្រជាជនជប៉ុនដែលមានបំណងចង់រស់នៅក្រៅប្រទេស។ វាមានភាពងាយស្រួលក្នុងការទទួលបានទិដ្ឋាការ ហើយតម្លៃនៃការរស់នៅគឺតិចជាងពាក់កណ្តាលនៃប្រទេសជប៉ុន។ គុណសម្បត្តិទាំងនេះនៃបរិយាកាសរស់នៅគឺជាហេតុផលមួយដែលធ្វើអោយវាទាក់ទាញការចាប់អារម្មណ៍ទាំងទស្សនៈនៃការវិនិយោគ និងតម្រូវការជាក់ស្តែង។
ទីផ្សារអចលនវត្ថុកម្ពុជាស្ថិតនៅលើ “ច្រកផ្លូវទៅកាន់កំណើន” ដូច្នេះហើយមានទាំងហានិភ័យ និងឱកាសដ៏អស្ចារ្យ។ ដូចនេះសម្រាប់វិនិយោគិនដែលចេះរក្សាភាពស្ងៀមស្ងាត់ហើយទទួលយក ព័ត៌មានដែលអាចទុកចិត្តបាន និងមានទស្សនវិស័យរយៈពេលវែង ឥឡូវនេះអាចជាពេលវេលាដ៏ល្អឥតខ្ចោះដើម្បីចាប់ផ្តើម(ចូលរួម)ក៏ថាបាន។